۲۱ مارس: روز جهانی نوروز، جشن نو شدن زمین و جان

هر سال در ۲۱ مارس، همزمان با رسیدن خورشید به نقطه اعتدال بهاری، میلیونها نفر در سراسر جهان «نوروز» را جشن میگیرند. این روز که در تقویم جهانی به عنوان «روز جهانی نوروز» شناخته میشود، تنها یک جشن باستانی نیست؛ نماد پیوند انسان با طبیعت، فرهنگ و امید به آیندهای بهتر است. نوروز در سال ۲۰۰۹ توسط یونسکو به عنوان میراث فرهنگی ناملموس بشریت ثبت شد و در سال ۲۰۱۰ مجمع عمومی سازمان ملل متحد آن را به رسمیت شناخت.

نوروز چیست؟ ریشههای تاریخی و فلسفه آن

نوروز به معنای «روز نو»، بیش از ۳۰۰۰ سال پیشینه دارد و ریشه در آیینهای اقوام ایرانی و تمدنهای میانرودان دارد. این جشن، نماد پیروزی روشنی بر تاریکی، تجدید چرخه زندگی و هماهنگی با طبیعت است. در اسطورههای ایرانی، نوروز با داستان جمشید، پادشاه اساطیری، و آغاز کشاورزی پیوند خورده است. فلسفه نوروز بر پایه تولد دوباره، آشتی و پاکسازی استوار است.

نوروز در جهان: از بالکان تا آسیای میانه

نوروز تنها محدود به ایران نیست؛ این جشن در کشورهایی مانند افغانستان، تاجیکستان، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، ترکیه، عراق، گرجستان، آلبانی و حتی بخشهایی از هند و پاکستان با آیینهای خاصی برگزار میشود. سازمان ملل نیز در سال ۲۰۱۰، ۲۱ مارس را به عنوان «روز جهانی نوروز» اعلام کرد تا تنوع فرهنگی و نقش آن در تقویت صلح جهانی را پاس بدارد.

آیینهای نوروزی: از هفتسین تا چهارشنبه سوری

خانه تکانی: نماد پاکیزگی روح و محیط زندگی.

هفتسین: سفره یی از هفت نماد آغازشونده با «س» (مانند سیر، سنجد، سمنو، سبزه، سیب، سرکه، سماق) که هر کدام نشانه یی از برکت، سلامتی، عشق و جاودانگی هستند.

سبزه رویاندن: نماد زندگی و پیوند با زمین.

سفره حافظ: خواندن فال حافظ در شب سال نو.

دیدوبازدیدها: «عید دیدنی» به عنوان نماد آشتی و همبستگی.

چهارشنبه سوری: آتشبازی و پریدن از روی آتش برای رهایی از بدیها.

نوروز و طبیعت: جشنی برای زمین

نوروز در بنیاد خود، جشن هماهنگی انسان با طبیعت است. آغاز بهار و زنده شدن زمین، به مردم یادآوری میکند که احترام به محیط زیست، شرط بقای زندگی است. در بسیاری از مناطق، کاشت درخت یا پاکسازی طبیعت بخشی از آیینهای نوروزی است.

نوروز در جهان امروز: پلی میان فرهنگها

امروزه نوروز به نمادی از گفتگوی  بین فرهنگی تبدیل شده است. برای نمونه:

در نیویورک، سازمان ملل هر سال مراسم نوروز را با حضور دیپلمات ها برگزار میکند.

در لسآنجلس، پارکهای عمومی میزبان سفره های هفتسین و اجرای موسیقی سنتی هستند.

در لندن، نوروز به عنوان جشنی چندفرهنگی در تقویم شهرداری ثبت شده است.

سخن پایانی: نوروز، میراثی زنده برای نسلهای آینده

نوروز تنها یک جشن نیست؛ روشی برای زندگی است که احترام به طبیعت، مهربانی به یکدیگر و امید به فردا را آموزش میدهد.