در 29 آوریل هر سال، یاد و خاطره قربانیان سلاح های شیمیایی گرامی داشته می شود. این روز، که به طور رسمی به عنوان "روز بزرگداشت همه قربانیان جنگ شیمیایی" نامگذاری شده است، فرصتی است تا ضمن ادای احترام به کسانی که در اثر استفاده از این سلاح های وحشتناک جان باخته یا آسیب دیده اند، بر تعهد جامعه جهانی به منع کامل تولید، انباشت و استفاده از سلاح های شیمیایی تاکید شود.
تاریخچه نامگذاری این روز:
کنوانسیون منع تولید، انباشت، استفاده و انتقال سلاح های شیمیایی و نابودی آنها (کنوانسیون سلاح های شیمیایی)، یک معاهده بین المللی مهم است که در سال 1993 به امضا رسید و در 29 آوریل 1997 لازم الاجرا شد. به همین مناسبت، سازمان منع سلاح های شیمیایی (OPCW)، نهاد مسئول اجرای این کنوانسیون، 29 آوریل را به عنوان روز بزرگداشت قربانیان سلاح های شیمیایی تعیین کرد.
تراژدی استفاده از سلاح های شیمیایی:
استفاده از سلاح های شیمیایی در طول تاریخ، به ویژه در جنگ جهانی اول، جنگ ایران و عراق و درگیری های اخیر در سوریه، نتایج فاجعه باری به همراه داشته است. این سلاح ها با ایجاد آسیب های جسمی وحشتناک و دردناک، از جمله سوختگی های شدید، مشکلات تنفسی، آسیب های عصبی و نابینایی، رنج و عذاب بی شماری را برای قربانیان و خانواده های آنها به بار آورده اند. اثرات بلندمدت این مواد شیمیایی می تواند سال ها و حتی نسل ها ادامه یابد و زندگی بازماندگان را به طور جدی تحت تاثیر قرار دهد.
اهداف بزرگداشت این روز:
بزرگداشت قربانیان سلاح های شیمیایی اهداف متعددی را دنبال می کند:
ادای احترام به قربانیان: این روز فرصتی است تا یاد و خاطره کسانی که جان خود را در اثر حملات شیمیایی از دست داده اند و کسانی که از آسیب های ناشی از این سلاح ها رنج می برند، گرامی داشته شود.
افزایش آگاهی عمومی: این مناسبت به افزایش آگاهی در مورد خطرات و پیامدهای وحشتناک سلاح های شیمیایی و ضرورت منع کامل آنها کمک می کند.
تاکید بر منع سلاح های شیمیایی: بزرگداشت این روز، بر تعهد جامعه جهانی به اهداف کنوانسیون سلاح های شیمیایی و تلاش برای جهانی شدن آن تاکید می کند.
حمایت از بازماندگان: این روز فرصتی برای جلب توجه به نیازهای بازماندگان حملات شیمیایی و ارائه حمایت های پزشکی، روانی و اجتماعی به آنها است.
تلاش های بین المللی برای منع سلاح های شیمیایی:
کنوانسیون سلاح های شیمیایی یک دستاورد مهم در زمینه خلع سلاح است. این کنوانسیون، تولید، انباشت، استفاده و انتقال سلاح های شیمیایی را ممنوع کرده و خواستار نابودی تمام ذخایر موجود این سلاح ها شده است. سازمان منع سلاح های شیمیایی نقش حیاتی در نظارت بر اجرای این کنوانسیون و راستی آزمایی نابودی سلاح های شیمیایی در کشورهای عضو دارد.
با وجود پیشرفت های قابل توجه در زمینه منع سلاح های شیمیایی، متاسفانه هنوز هم گزارش هایی از استفاده این سلاح ها در مناطق مختلف جهان منتشر می شود. این امر نشان دهنده ضرورت تلاش های مستمر برای تقویت کنوانسیون سلاح های شیمیایی، تضمین اجرای کامل آن و پاسخگو کردن کسانی است که از این سلاح های غیرانسانی استفاده می کنند.
پیام روز بزرگداشت قربانیان سلاح های شیمیایی:
روز بزرگداشت قربانیان سلاح های شیمیایی یادآوری می کند که استفاده از این سلاح ها یک جنایت جنگی و نقض آشکار اصول انسانیت است. این روز تاکید می کند که جامعه جهانی باید با تمام توان برای جلوگیری از تکرار چنین فجایعی تلاش کند و از قربانیان این سلاح ها حمایت نماید. تنها از طریق همکاری بین المللی، پایبندی به معاهدات و محکومیت قاطعانه استفاده از سلاح های شیمیایی می توان جهانی امن تر و عاری از این تهدید وحشتناک ایجاد کرد.